Kerim ÜLKER
Küresel havalimanı işletmeciliğinde dünyanın en önemli markalarından biri haline gelen TAV, 100 milyon yolcu hedefini 2024 yılında aşmayı planlıyor. 8 ülkede 15 havalimanı işleten TAV Havalimanları, coğrafyasına yeni noktaları katmayı hedefliyor.
Geçen yılı yüzde 22 artışla 96 milyon yolcuya hizmet vererek kapattıklarını söyleyen TAV Havalimanları CEO’su Serkan Kaptan, şirketin cirosu da yüzde 25 artarak 1,3 milyar euroya ulaştırdıklarını dile getirdi. Küresel havacılık endüstrisinin pandemi ile birlikte küresel risklerle tanıştığını belirten Kaptan, “Rusya-Ukrayna savaşının etkisine karşın Batı Avrupa ve Ortadoğu ülkelerinden havalimanlarımıza gelen ziyaretçi sayısında önemli bir artış oldu. Rusya’dan gelen trafik 2019’a göre yüzde 40 azalırken, Almanya’dan yüzde 24, İngiltere’den yüzde 58 artış yaşandı” dedi.
Gelirin yüzde 61’i yurtdışından
Türkiye’de 57 milyon ziyaretçi karşılayarak turizmde tarihi zirvesini yakalarken, Antalya’nın dünyada en fazla ziyaret edilen ilk 5 şehir arasında İstanbul’la birlikte yer aldığını dile getiren Kaptan, “İzmir’de SunExpress, Ankara’da AJet’in açtığı yurtdışı destinasyonlarıyla dış hat trafiği artış gösterdi” diye konuştu.
Kaptan’ın verdiği bilgilere göre, yurtdışında umre ve hac kısıtlamalarının kalkmasıyla Medine yüzde 49 artışla 9.4 milyon yolcu ağırlandı. Çin’den Batı’ya giden ticaret rotası üzerinde önemli bir kargo durağı da olan Almatı Havalimanı da yüzde 32 artışla 9.5 milyon yolcuya ulaşıldı. Şirketin gelirlerinin yüzde 61’lik kısmı yurtdışı operasyonlarından geliyor.
“Kazakistan’da yeni bölgelere bakıyoruz”
Kaptan “Şu an Antalya, Ankara ve Almatı’da yaklaşık 1.2 milyar euroluk yatırım yapıyoruz. Şirketin geleceğini oluşturmak üzere 2021 ile 2025 arasında ön kira ödemeleri ve satın almalarla birlikte 2,5 milyar euroluk bir yatırım programını hayata geçirdik.
2024’te Almatı, 2025’te de Antalya ve Ankara’da yeni terminallerin devreye girmesiyle ciddi bir kapasite artışı elde edeceğiz. Yolcu memnuniyeti ve ticari gelirlerimizde önemli bir artış olacak” dedi. Geçtiğimiz hafta Kazakistan hükümetinin yeni havalimanlarını vitrine çıkardığını hatırlatan Kaptan, “Bu bölgelerle de ilgileniyoruz” diye konuştu.
Bilindiği üzere son dönemde Türk şirketleri Karayipler, Güneydoğu Asya gibi coğrafyalara açıldı. TAV’ın bu coğrafyalara yönelik planlarını sorduğumuzda Serkan Kaptan, “Bizim Fransız ortağımız ile bir çalışma prensibimiz var. Onların olduğu coğrafyaların dışında kalmaya çalışıyoruz. Ancak geçen hafta kardeş ülke Pakistan’dan bir teklif aldık. Bu ülke ile ilk temasımızı gerçekleştirdik. Bu coğrafyalarda servis şirketlerimiz ile faaliyetlerimiz var” dedi. TAV Havalimanları’nın en hızlı büyüyen birimi servis şirketleri.
Servis şirketlerinin ürün ve hizmetleri 33 ülkede 110 havalimanında yer alıyor. “Ciromuzun yüzde 42’si servis şirketlerimizden geliyor” diyen Kaptan “Servis şirketlerimiz küresel ölçekte büyümeyi sürdürecek. Özellikle bilişim şirketimiz TAV Technologies ile özel salon ve ticari alan işletmeciliğine odaklanan TAV İşletme Hizmetleri dünyanın her yerinde tercih edilen hizmetler sunuyor” şeklinde konuştu. TAV Technologies’in geliştirdiği yazılımlar 20’den fazla ülkede 50’yi aşkın havalimanında kullanılıyor.
Özbekistan Semerkant Havalimanı’nı portföyüne ekleyen şirket, Güney Afrika, Meksika ve Panama’da hizmet vermeye başladı. TAV İşletme Hizmetleri 19 ülkede 40 havalimanında faaliyet gösteriyor. Son dönemde Şili Santiago’da beş ve Fransa Paris’te Charles de Gaulle ile Orly havalimanlarında toplam altı özel yolcu salonunu devreye aldı. TAV Havalimanları temiz enerjiye geçiş stratejisi çerçevesinde yılda 18MWh kapasiteli 20 milyon dolarlık güneş santrali yatırımına da başlıyor.
“Uzun vadede havacılık büyümeye devam edecek”
Avrupa Havalimanları Konseyi (ACI Europe) yönetim kurulunda yer alan Serkan Kaptan, havacılığın küresel ölçekte büyümeye devam edeceğini ve bu büyümeden pay almak için avantajlı olduklarını söyledi. Kaptan, “Bu yıl 9.7 milyar olarak öngörülen küresel yolcu trafiği 2042’de 20 milyara, 2052’deyse 25 milyara ulaşacak. Dış hat trafiği iç hatta göre, gelişmekte olan pazarlar gelişmiş ekonomilere göre daha hızlı büyüyecek” açıklaması yaptı.
Havacılığın merkezinin doğuya kaydığını vurgulayan Kaptan, şunları söyledi: “Türkiye en büyük yedinci havacılık pazarı konumunda. 2050’lere gelirken Britanya ve Japonya gibi ülkeleri geride bırakarak altıncı sıraya yükselecek. Küresel yolcu büyümesi, önümüzdeki 20 yılda yaklaşık 2,4 trilyon dolarlık havalimanı yatırımı gerektiriyor. Türkiye ve yurtdışındaki havalimanlarımıza yaptığımız yatırımlar, sahip olduğumuz bilgi birikimi TAV Havalimanları’nın önümüzdeki dönemde büyümesinin altyapısını oluşturacak.”
