İktidarın seçim öncesinde yaptığı harcamalarla bütçede açık çığ gibi büyüyor. Geçen yılın 4 ayında 19.4 milyar TL olan açık, bu yılın aynı döneminde yaklaşık 20 kata yakın artış göstererek 382.5 milyar TL’ye ulaştı. Bu yılın tamamı için 659.4 milyar TL açık öngörülürken daha 4 ayda bunun yarısının aşılmış olması 2023’ün yurttaş için çok zor geçeceğini gösteriyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı nisan ile ocak-nisan dönemi bütçe gerçekleşme sonuçlarını açıkladı. Ortaya çıkan sonuçlar şöyle:
DEVASA AÇIK: Nisanda bütçe giderleri 400.4 milyar TL, bütçe gelirleri 268 milyar TL oldu. Bütçe geçen nisanda 50.1 milyar lira açık vermişken bu yıl açık 132.5 milyar TL’ye çıktı. Ocak-nisan döneminde ise bütçe giderleri 1 trilyon 445.2 milyar TL, bütçe gelirleri 1 trilyon 62.7 milyar TL oldu.
FAİZ GİDERİ ARTIYOR: İktidar faize karşı olduğunu belirtse de geçen yıl nisanda 19.1 milyar TL olan faiz giderleri bu yıl 34.4 milyar TL’ye çıktı. 4 aylık faiz ödemeleri de geçen yıla göre 103.9 milyar TL’den 135.1 milyar TL’ye yükseldi.
VERGİ YURTTAŞIN SIRTINDA: Geçen yıl nisanda 136.2 milyar TL olan vergi gelirleri bu yıl 232.7 milyar TL’ye yükseldi. Bütçeyi yine yurttaş sırtladı. Vergi gelirleri içerisinde ÖTV’nin payı yüzde 23, dahilde alınan KDV’nin payı yüzde 12.4 oldu. Buna karşın kurumlar vergisinin payı yüzde 4.2’de kaldı.
4 AYLIK VERGİ GELİRLERİ: 4 aylık dönemde de vergi gelirleri 591.4 milyar TL’den 863.7 milyar TL’ye çıktı. Ocak-nisan döneminde gelir vergisi geçen yıla göre 92.7 milyar TL’den 164.8 milyar TL’ye çıktı. Kurumlar vergisi ise 4 aylık dönemde geçen yıla göre 107.4 milyar TL’den 24.9 milyar TL’ye düştü. 4 aylık dönemde vergi gelirleri içerisinde ÖTV’nin payı yüzde 21.9, dahilde alınan KDV’nin payı da yüzde 11.5 oldu.
ÖRTÜLÜ MİLYARI AŞTI
TEMSİL VE ÖRTÜLÜ HARCAMASI ARTTI: Nereye harcandığı gizli tutulan örtülü ödenek harcamaları nisanda 305.7 milyon TL oldu. Örtülü ödenekte 4 aylık toplam harcama ise 1.2 milyar TL olarak gerçekleşti. Bütçedeki temsil, tanıtma ve ağırlama giderler dört ayda toplam 313.8 milyon TL olarak gerçekleşti.
GÖREV ZARARLARI: İktidarın “görevlendirme giderleri” olarak adlandırmaya başladığı görev zararlarında da 4 ayın zirvesi 66.9 milyar TL ile nisanda oldu. 4 aylık toplam 193.1 milyar TL olarak gerçekleşti.
KKM’DE YÜK DÖNDÜ: Kur korumalı mevduatlar (KKM) için bütçeden martta ödeme yapılmamıştı. Ancak KKM yükü nisanda yeniden geri döndü. 650.2 milyon lira ödeme yapıldı. Geçen yıl da KKM’ler için bütçeden 92.5 milyar TL çıkmıştı. KKM’ler için Hazine’den şimdiye kadar yapılan toplam ödeme ise yaklaşık 95.2 milyar TL oldu. Merkez Bankası ödemesi de dahil vergiler de eklendiğinde KKM’lerin kamuya toplam maliyeti 200 milyar lirayı aşıyor.
